مریم بخشی؛ محمدرضا اسلامی؛ حسرت اومویی میلان؛ محمد پاشایی
چکیده
علم معناشناسی در پی یافتن معنا، ارتباط عمیقی با علم ترجمه دارد و یکی از روشهای بررسی و نقد ترجمه است. مقالۀ حاضر در چهارچوب نظریۀ معناشناسی قالبی چارلز فیلمور، تلاشی است برای بررسی قالبهای معنایی ...
بیشتر
علم معناشناسی در پی یافتن معنا، ارتباط عمیقی با علم ترجمه دارد و یکی از روشهای بررسی و نقد ترجمه است. مقالۀ حاضر در چهارچوب نظریۀ معناشناسی قالبی چارلز فیلمور، تلاشی است برای بررسی قالبهای معنایی فعل «أبصرَ» در آیات قرآن کریم و بررسی ترجمۀ فارسی آن (انصاریان، فولادوند، خرمشاهی و مکارم شیرازی). در نمونههای قرآنی بررسیشده، فعل «أبصر» دارای یک قالب معنایی دیداری - ادراکی بهعنوان قالب معنایی مرکزی و شش قالب شناختی دیدن، نگریستن، درککردن، اندیشیدن، روشناییبخشیدن و بصیرتیافتن است که پایۀ ابتدایی آن، همان دیدن ظاهری با چشم سر است. نتایج این بررسی نشان میدهند مترجمان در سه قالب معنایی (دیدن، روشنایی بخشیدن، نگریستن) اتفاق نظر داشتهاند و به بافت آیهای توجه داشتهاند که فعل مدنظر در آن به کار رفته است؛ اما دربارۀ قالب معنایی «درککردن» و «بصیرتیافتن»، هیچ کدام به بافت آیه دقت نظر نداشتهاند و دربارۀ قالب معنایی اندیشیدن، فقط خرمشاهی براساس بحث همنشینی الفاظ، ترجمۀ صحیحی ارائه کرده است.