خلیل پروینی؛ هادی زینی ملک آباد؛ نصرت نیلساز؛ ولی الله حسومی
دوره 4، شماره 1 ، بهار و تابستان 1394، ، صفحه 77-92
چکیده
آیات قرآن به‌روشنی بیانگر آن هستند که مشرکان صدر اسلام، هنگام نزول قرآن‌کریم و به تناسب زمان، مکان و شرایط، در برابر قرآن و پیامبر(ص)، عکس‌العمل‌های مختلفی از خود نشان می‌دادند که بخشی مهمی از آن‌ها ...
بیشتر
آیات قرآن به‌روشنی بیانگر آن هستند که مشرکان صدر اسلام، هنگام نزول قرآن‌کریم و به تناسب زمان، مکان و شرایط، در برابر قرآن و پیامبر(ص)، عکس‌العمل‌های مختلفی از خود نشان می‌دادند که بخشی مهمی از آن‌ها اتهامات وارده به به حضرت بود؛ که شایع‌ترین آن‌ها، اتهام جنون به پیامبر(ص) است که قرآن بیش از سایر اتهام‌ها بدان پرداخته‌است. در این پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی و مراجعه به تفاسیر متقدم و معاصر، با استقرای تام آیاتی که اتهام جنون نسبت به پیامبر(ص) در آن‌ها بیان‌شده، با تأکید بر سیر نزول آیات و تکیه بر دو رویکرد درون‌متنی و جامعه‌شناختی(معناشناسی توصیفی و تاریخی)، اتهام مذکور مورد بررسی قرار‌گرفته و پاسخ‌های قرآن به آن به صورت تفصیلی بیان شده‌است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که بر اساس رویکرد جامعه‌شناختی، مجنون در باور جاهلی به معنای بی‌عقل نیست، بلکه به معنای جن‌زده‌است و قرآن برای دفاع از پیامبر(ص) در مقابل این اتهام، نخست به تأکید با عناصر لفظی از قبیل قسم، روی‌آورده و سپس مشرکان را به تفکر در زندگی پیامبر(ص) که هم‌نشین آنان بوده‌است و تفکر درباره خالق آسمان و زمین دعوت می‌کند، باشد که به خالق و مدبر عالم هستی پی‌ببرند، و به توحید ایمان بیاورند؛ زیرا عامل اصلی این اتهامات، عدم باور به توحید‌است.
